Passive ListeningLuyện thi IELTS Listening không chỉ là việc tiếp xúc với các bài kiểm tra mà còn là quá trình phát triển kỹ năng nghe một cách có chiến lược. Để đạt band điểm cao, bạn cần nhiều hơn việc nghe thụ động một cách ngẫu nhiên—mà phải kết hợp nó với những phương pháp luyện tập có chủ đích. Trong bài viết này, STUDY4 sẽ cùng bạn khám phá cách tận dụng cả nghe thụ động (Passive Listening) để tối ưu hóa phương pháp luyện nghe và nâng cao band điểm IELTS Listening của bạn!

I. Passive Listening là gì?

Trong quá trình học ngoại ngữ, khái niệm Passive Listening (lắng nghe thụ động) có thể còn khá xa lạ với nhiều người. Đây là một phương pháp nghe mà người tiếp nhận thông tin không đưa ra phản hồi, không đặt câu hỏi hay tham gia vào cuộc trò chuyện một cách chủ động. Hiểu đơn giản, người nói sẽ truyền đạt nội dung theo một chiều, trong khi người nghe chỉ tiếp nhận mà không có sự tương tác qua lại.

Đặc điểm của lắng nghe thụ động là bạn có thể tiếp xúc với ngôn ngữ một cách tự nhiên mà không cần hiểu toàn bộ nội dung. Điều này đồng nghĩa với việc, ngay cả khi bạn chưa thể nắm bắt hết ý nghĩa của lời nói, bạn vẫn có thể tiếp tục lắng nghe mà không cần phải dừng lại hay cố gắng phân tích từng câu chữ. Đây là một phương pháp giúp não bộ làm quen với âm thanh, nhịp điệu và cách phát âm của ngôn ngữ mới một cách tự nhiên.

Nhiều người đặt ra câu hỏi: Lắng nghe thụ động có thực sự hiệu quả trong việc học tiếng Anh không? Câu trả lời là có, nhưng cần áp dụng đúng cách. Khi học một ngôn ngữ mới, việc tiếp xúc với âm thanh và cách diễn đạt một cách thường xuyên đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kỹ năng nghe. Lắng nghe thụ động giúp người học dần làm quen với cách phát âm, nhấn nhá và cấu trúc câu một cách tự nhiên mà không tạo ra áp lực phải hiểu ngay lập tức. Đây là một phương pháp hữu ích, đặc biệt đối với những người mới bắt đầu hoặc chưa tự tin với khả năng nghe của mình.

Áp dụng lắng nghe thụ động Passive Listening trong IELTS Listening

Áp dụng lắng nghe thụ động Passive Listening trong IELTS Listening

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối đa, phương pháp này nên được kết hợp với các kỹ thuật học tập khác như lắng nghe chủ động (Active Listening) hoặc thực hành giao tiếp. Điều quan trọng là cần có sự điều chỉnh phù hợp với trình độ hiện tại và mục tiêu học tập của từng cá nhân.

II. Vai trò của nghe thụ động trong quá trình luyện thi IELTS Listening

Người học IELTS cần hiểu rằng không thể cải thiện kỹ năng nghe chỉ bằng cách nghe thụ động mà không chủ động tiếp thu kiến thức. Nghe thụ động nên được xem như một công cụ bổ trợ giúp tăng cường khả năng nhận diện ngôn ngữ, thay vì là phương pháp chính để luyện thi. Để đạt điểm cao trong bài thi IELTS Listening, bạn cần kết hợp phương pháp này với các kỹ thuật chủ động như Active Listening (nghe tập trung) và Active Recall (ôn tập chủ động) nhằm tối ưu hóa quá trình học.

1. Nghe thụ động cho người mới bắt đầu (Beginner - Pre-Intermediate)

Ở giai đoạn này, người học chưa quen hoặc mới tiếp xúc với tiếng Anh, có thể gặp khó khăn trong việc hiểu nội dung nghe. Nghe thụ động có thể giúp làm quen với các âm thanh, ngữ điệu và cách phát âm của tiếng Anh. Ngoài ra, nó cũng giúp giảm bớt sự e ngại khi tiếp xúc với một ngôn ngữ mới, từ đó tạo động lực học tập.

Cách áp dụng:

  • Nghe nhạc tiếng Anh có lời đơn giản và hát theo để cải thiện khả năng nhận diện âm thanh.
  • Xem các video, phim có phụ đề để kết hợp hình ảnh với âm thanh, giúp tăng khả năng đoán nghĩa.
  • Nghe các bài hội thoại đơn giản từ các kênh học tiếng Anh trên YouTube hoặc podcast có tốc độ chậm.
  • Nghe lại nhiều lần một đoạn hội thoại quen thuộc để ghi nhớ cách phát âm và cấu trúc câu.

Vai trò của nghe thụ động trong quá trình luyện thi IELTS Listening

Vai trò của nghe thụ động trong quá trình luyện thi IELTS Listening

2. Nghe thụ động cho người có nền tảng tiếng Anh (Intermediate - Advanced)

Khi đã quen với ngôn ngữ, người học không nên dành quá nhiều thời gian cho nghe thụ động mà nên tập trung vào các phương pháp chủ động hơn. Theo Noticing Hypothesis của Richard Schmidt, việc tiếp thu thông tin một cách có ý thức là yếu tố quan trọng giúp nâng cao khả năng ngôn ngữ. Do đó, ở trình độ này, nghe thụ động chỉ nên được sử dụng như một công cụ bổ trợ để củng cố kiến thức.

Xem thêm: Cách tìm keyword trong IELTS Listening chính xác nhất

Cách áp dụng:

  • Luyện thi IELTS Listening: Nghe lại các bài trong bộ Cambridge IELTS 1-16 sau khi làm đề. Lần đầu nghe tập trung, lần sau nghe thụ động để ôn lại từ vựng.
  • Nghe Podcast hoặc YouTube của người bản xứ: Chọn nội dung có chủ đề quen thuộc để tăng khả năng nhận diện từ vựng.
  • Nghe TED Talks hoặc bài giảng học thuật: Giúp làm quen với tốc độ nói tự nhiên và ngôn ngữ học thuật.
  • Nghe trước khi ngủ: Bật lại các bài nghe đã học để não bộ xử lý thông tin trong khi nghỉ ngơi.

III. Cách luyện Passive Listening trong IELTS Listening

Tuy không thể thay thế hoàn toàn nghe chủ động, nhưng nếu biết cách sử dụng đúng, phương pháp nghe thụ động Passive Listening sẽ giúp bạn tiếp nhận ngôn ngữ một cách tự nhiên và hiệu quả hơn. Dưới đây là một số chiến lược giúp bạn khai thác tối đa lợi ích của nghe thụ động trong quá trình ôn luyện IELTS Listening.

1. Tự tạo môi trường tiếng Anh

Một trong những cách đơn giản nhất để tận dụng nghe thụ động là thường xuyên tiếp xúc với âm thanh tiếng Anh ngay cả khi bạn không chủ động tập trung vào nó. Hãy tạo môi trường ngôn ngữ bằng cách bật podcast, tin tức, hoặc hội thoại tiếng Anh trong lúc làm việc nhà, tập thể dục, hay ngay cả khi đi ngủ. Điều này giúp bạn quen thuộc với nhịp điệu, ngữ điệu và cách phát âm trong tiếng Anh một cách tự nhiên mà không cần gắng sức.

Cách luyện Passive Listening trong IELTS Listening

Cách luyện Passive Listening trong IELTS Listening

Nếu bạn đang trong giai đoạn ôn luyện IELTS, hãy chọn các nguồn nghe liên quan đến kỳ thi như các bài test mẫu từ Cambridge IELTS hoặc các kênh YouTube chuyên về IELTS Listening. Việc liên tục tiếp xúc với các dạng bài nghe này sẽ giúp bạn làm quen với tốc độ nói, giọng điệu của người bản ngữ và cách họ diễn đạt ý tưởng.

2. Nghe đi nghe lại nhiều lần để ghi nhớ sâu

Việc nghe một nội dung nhiều lần không chỉ giúp bạn cải thiện khả năng hiểu mà còn giúp bạn ghi nhớ từ vựng và cấu trúc câu một cách tự nhiên. Một chiến lược hiệu quả là:

  • Lần đầu tiên nghe để làm quen với nội dung tổng thể.
  • Lần thứ hai nghe lại để xác định các từ hoặc cụm từ quan trọng.
  • Lần thứ ba tập trung vào phát âm và nhấn nhá của người nói.

Lặp lại nhiều lần không chỉ giúp bạn củng cố kiến thức mà còn hỗ trợ phát triển khả năng phản xạ ngôn ngữ, giúp bạn nhận diện các cụm từ nhanh hơn trong bài thi thực tế.

3. Kết hợp âm thanh và hình ảnh

Khi luyện nghe, việc kết hợp yếu tố hình ảnh có thể giúp bạn ghi nhớ và hiểu nội dung tốt hơn. Xem phim, video trên YouTube, hoặc TED Talks có phụ đề là một cách tuyệt vời để vừa nghe vừa theo dõi ngữ cảnh. Điều này đặc biệt hữu ích trong IELTS Listening, nơi bạn cần hiểu các tình huống thực tế và suy luận thông tin dựa trên ngữ cảnh.

4. Kết hợp nghe chủ động và thụ động

Dù nghe thụ động có nhiều lợi ích, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn nghe chủ động. Theo một nghiên cứu phân tích từ hơn 200 nghiên cứu khác nhau, học tập chủ động luôn mang lại kết quả tốt hơn so với học tập thụ động. Do đó, bạn cần kết hợp cả hai phương pháp để đạt hiệu quả cao nhất. Một số hạn chế của nghe thụ động mà bạn cần lưu ý:

  • Khả năng ghi nhớ hạn chế: Bạn có thể hiểu được nội dung chung nhưng lại bỏ lỡ nhiều chi tiết quan trọng.
  • Thiếu sự phản hồi: Không giống như nghe chủ động, bạn không có cách nào kiểm tra ngay lập tức xem mình có hiểu đúng hay không.
  • Bỏ lỡ kỹ năng phân tích và suy luận: IELTS Listening không chỉ kiểm tra khả năng nghe mà còn yêu cầu bạn hiểu lập luận, xác định thái độ người nói và chọn lọc thông tin quan trọng. Nếu chỉ nghe thụ động, bạn có thể không phát triển được những kỹ năng này.

5. Ứng dụng nghe thụ động một cách hiệu quả

Để tối ưu hóa phương pháp nghe thụ động trong luyện thi IELTS, bạn có thể thử áp dụng quy trình sau:

  • Hoàn thành một bài IELTS Listening test và đánh giá kết quả.
  • Nghe lại bài test, tra cứu từ vựng và phân tích lỗi sai.
  • Nghe lại lần nữa với sự tập trung, chú ý đến các chi tiết quan trọng.
  • Nghe thụ động bài test này khi thư giãn hoặc làm việc khác.
  • Lặp lại sau một vài tuần để củng cố kiến thức.

KHÓA HỌC IELTS INTENSIVE LISTENING của STUDY4

➡️BIẾN LISTENING THÀNH KỸ NĂNG IELTS MẠNH NHẤT CHỈ VỚI 50 GIỜ HỌC

Khóa học bao gồm:

🎯Chiến lược làm bài và chữa đề chi tiết:

Khóa học cung cấp video bài giảng hướng dẫn chi tiết cách làm từng dạng câu hỏi trong IELTS Listening và hơn 200h clip chữa chi tiết.

🎧Thực hành luyện nghe bộ từ vựng phổ biến nhất trong phần thi IELTS Listening

Gần 15.000 từ và cụm từ có xác suất 99% xuất hiện trong bài thi IELTS Listening được chia thành các chủ đề như: danh từ, tính từ, động từ, tiền tệ, ngày tháng, số/mã, số nhiều/số ít… giúp bạn mở rộng vốn từ, nắm chắc chính tả cho dạng bài điền từ.

🔊Luyện nghe hàng ngày với phương pháp dictation (nghe chép chính tả)

  • Nghe âm thanh: Thông qua các bài tập, bạn sẽ phải nghe rất nhiều, đó là chìa khóa để cải thiện kỹ năng nghe IELTS của bạn.
  • Nhập những gì bạn nghe thấy: Việc gõ những gì bạn nghe được buộc bạn phải tập trung vào từng chi tiết giúp bạn trở nên tốt hơn trong việc phát âm, đánh vần và viết.
  • Kiểm tra và sửa chữa: Việc sửa lỗi rất quan trọng đối với độ chính xác khi nghe và khả năng đọc hiểu của bạn, tốt nhất là bạn nên highlight và lưu lại những lỗi sai mình mắc phải.

📝Tận dụng transcript để tập tìm keywords và học từ mới

Transcript được tách câu rõ ràng, kèm công cụ highlight, take note và tạo flashcards giúp bạn tận dụng tối đa transcript của bài nghe để học từ mới, luyện tập tìm keywords hoặc tra lỗi sai sau khi luyện đề xong.

Lời kết

Mặc dù nghe thụ động không phải là phương pháp duy nhất giúp bạn cải thiện điểm IELTS Listening, nhưng nếu được sử dụng một cách chiến lược, nó sẽ giúp bạn tiếp nhận ngôn ngữ một cách tự nhiên và hỗ trợ quá trình học tập một cách đáng kể. Kết hợp linh hoạt giữa nghe thụ động và nghe chủ động chính là chìa khóa giúp bạn nâng cao khả năng nghe hiểu và đạt được band điểm mong muốn.