Cách cải thiện việc mất tập trung khi nghe IELTS Listening

Một trong những vấn đề phổ biến mà người học tiếng Anh gặp phải khi thi IELTS Listening là mất tập trung, đặc biệt là những người mới bắt đầu. Vì mỗi bài nghe chỉ được phát một lần nên người học có thể gặp khó khăn trong việc duy trì sự tập trung trong suốt quá trình làm bài. Ngoài ra, người nghe có thể bỏ lỡ thông tin quan trọng, gây hoang mang và ảnh hưởng đến kết quả. Bài viết này, STUDY4 sẽ phân tích một số nguyên nhân gây ra vấn đề này và giới thiệu các cách cải thiện việc mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening.

I. Nguyên nhân mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening

Nguyên nhân mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening

Có nhiều yếu tố có thể khiến bạn trở nên mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening, bao gồm:

• Định dạng bài kiểm tra: Bài kiểm tra nghe IELTS chỉ cho phép học sinh nghe dữ liệu âm thanh một lần và đòi hỏi thí sinh phải tập trung rất nhiều. Các bài kiểm tra ngôn ngữ như IELTS yêu cầu người học xử lý và ghi nhớ thông tin trong thời gian ngắn vì thí sinh chỉ được nghe ghi âm một lần.
• Tâm lí căng thẳng: Nhiều thí sinh khi không nghe rõ thường cảm thấy hồi hộp, nhìn xung quanh và mất tập trung, dẫn đến việc bỏ lỡ các câu hỏi dễ sau đó. Việc bỏ lỡ 1-2 câu không phải là vấn đề lớn nếu bạn giữ được bình tĩnh và tập trung cho các câu tiếp theo, nhưng thường thì thí sinh có xu hướng mất bình tĩnh và tiếp tục mất thêm nhiều đáp án.
• Kĩ năng: Nếu không quen thuộc với giọng điệu, cách truyền tải hoặc các chủ đề được đề cập trong bài kiểm tra, có thể khó tập trung và nghe hiểu. Bên cạnh đó,  gần 90% trường hợp mất tập trung khi nghe là do không đọc kỹ câu hỏi và không hiểu các từ trong câu hỏi, điều này khiến bạn không biết băng nói về điều gì. 

• Thiếu chuẩn bị: Nếu bạn không luyện tập nghe các tài liệu tiếng Anh, bạn sẽ có nhiều khả năng mất tập trung trong bài thi. Có thể bạn không biết các từ chuyển đoạn hoặc băng đang paraphrase các từ trong câu hỏi. 

II. Cách tập trung hơn khi làm bài nghe IELTS Listening

Cách tập trung hơn khi làm bài nghe IELTS Listening

Nếu bạn thường xuyên mất tập trung khi nghe, đừng lo lắng. Vấn đề này sẽ dần được cải thiện chỉ cần luyện tập chăm chỉ và tìm ra cách khắc phục phù hợp.

1. Nắm chắc format và các dạng bài trong IELTS Listening

Thí sinh sẽ tự tin hơn khi hoàn thành bài kiểm tra nếu biết được cấu trúc bài thi như thế nào. Cấu trúc của bài kiểm tra IELTS Listening sẽ bao gồm 40 câu hỏi, từ Section 1 đến Section 4. Thí sinh có tổng cộng 40 phút để hoàn thành bài, trong đó 30 phút nghe và làm bài, và 10 phút cuối để điền đáp án vào phiếu trả lời.

Xem thêm: Các dạng bài Listening IELTS và các Tip nâng cao trình độ nghe

2. Tạo thói quen nghe tiếng Anh

Đây là một bước rất quan trọng để cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh, dù không phải ai cũng kiên trì thực hiện được. Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc duy trì thói quen tốt sẽ giúp bạn dễ dàng đạt được mục tiêu. Nếu những bài nghe học thuật dài nửa tiếng khiến bạn nản lòng, hãy bắt đầu bằng cách luyện nghe 10 phút mỗi ngày trong 21 ngày đầu tiên.

Vào thời gian rảnh, hãy nghe tất cả những chủ đề mà bạn quan tâm. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng mục tiêu là để bạn hiểu được tiếng Anh, chứ không phải nghe một cách thụ động. Duy trì việc này sẽ giúp bạn làm quen với tiếng Anh và đưa ngôn ngữ này vào cuộc sống hàng ngày. Khi tạo được thói quen chủ động nghe tiếng Anh mỗi ngày, bạn sẽ thấy kỹ năng Listening của mình cải thiện rõ rệt.

Ngoài giờ nghe chủ động, bạn có thể rèn luyện kỹ năng này bằng cách nghe thụ động khi nấu ăn, làm việc nhà, hoặc làm những công việc không cần suy nghĩ nhiều. Đây là một giải pháp tốt để bạn luyện phản xạ nghe tiếng Anh.

3. Nghe đa dạng chủ đề

Các bài nghe học thuật trong IELTS có thể trở nên nhàm chán nếu nghe đi nghe lại quá nhiều. Vì vậy, ngoài việc luyện nghe các phần của bài thi, bạn nên nghe các chủ đề giải trí mà bạn yêu thích như du lịch, nấu ăn, trang điểm, vũ trụ, hoặc đơn giản là xem video trên YouTube về đời sống và cách họ sử dụng tiếng Anh. Điều này không chỉ giúp bạn duy trì hứng thú học tập mà còn ngầm cải thiện kỹ năng nghe của bạn. Đừng bỏ qua sở thích cá nhân trong việc nghe đa dạng chủ đề nhé!

Khi luyện nghe các chủ đề khác nhau, bạn sẽ tích lũy được một lượng từ vựng lớn, hữu ích cho bài thi IELTS Listening. Hãy chọn một chủ đề, bắt đầu từ những lĩnh vực quen thuộc để luyện nghe.

• Trước tiên, hãy thử tập trung vào các ngữ cảnh của phần nghe IELTS để làm quen với chủ đề và dự đoán thông tin sẽ xuất hiện trong bài thi. Bạn có thể thử nghiệm các phương pháp sau trong quá trình luyện nghe:
• Nghe lặp lại: Nghe lại số lần cố định của một bài nghe để quen với ngữ điệu và cách phát âm của người nói. Ví dụ, nghe một bài báo tiếng Anh về một chủ đề bạn quan tâm năm lần cho đến khi bạn hiểu rõ nội dung.
• Tiên đoán nội dung: Dựa vào tiêu đề, hình ảnh hoặc thông tin được cung cấp trước khi nghe để dự đoán nội dung bài nghe. Dành chút thời gian trước khi nghe để đọc lướt các nội dung và hình ảnh được cung cấp (nếu có).
• Tóm tắt ý chính: Sau khi nghe, tóm tắt ý chính của bài nghe bằng câu của bạn. Việc này sẽ giúp bạn luyện thói quen nghe hiểu và tăng cường tư duy cũng như khả năng ghi nhớ ngắn và trung hạn.

4. Trau dồi kĩ năng nghe

Trước khi đoạn ghi âm bắt đầu, bạn cần tận dụng thời gian để đọc nhanh câu hỏi và tìm ra những từ chính. Nắm được câu hỏi sẽ giúp bạn chọn lọc và xử lý thông tin âm thanh để tìm ra đáp án chính xác. Thay vì ngồi nghe một cách mơ hồ và bị động về thông tin cần thiết, khiến bạn mất tập trung.

‘Paraphrase’ là một kỹ thuật mà mọi thí sinh IELTS cần làm quen và thành thạo ở cả bốn kỹ năng để đạt điểm cao. Phần lớn các từ sẽ được diễn đạt lại theo một cách khác thay vì lặp lại như trong câu hỏi. Do đó, việc chỉ chờ và bắt các từ khóa có thể khiến bạn bị "mắc bẫy" và chọn các đáp án sai lầm khi nghe IELTS.

5. Ghi chép khoa học

Mặc dù ghi chép có vẻ đơn giản, nó rất hữu ích để luyện nghe. Bạn sẽ thấy khả năng nghe của mình được cải thiện đáng kể nếu bạn biết cách ghi chép hiệu quả.

• Sử dụng hệ thống ghi chép phù hợp: Điều cần thiết là sử dụng hệ thống ghi chép phù hợp: Mindmap, sơ đồ, bảng biểu và tóm tắt ý chính là một số hệ thống ghi chép phổ biến. Hãy thử áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để tìm ra cách ghi chép phù hợp nhất với bạn.

• Luyện tập ghi chép nhanh: Thực hành ghi chép những thông tin quan trọng từ các bài nghe ngắn trong thời gian ngắn.
• Sử dụng ký hiệu: Ngoài các ký hiệu và viết tắt thông thường, bạn có thể tự tạo ra hệ thống ký hiệu riêng để ghi chép nhanh và hiệu quả hơn khi nghe. Quá trình này đòi hỏi sự luyện tập nhiều để ghi nhớ hết các ký hiệu, nhưng nó sẽ giúp bạn ghi chép nhanh hơn và không bỏ lỡ thông tin quan trọng trong bài nghe.

6. Tâm lý thoải mái

Đa phần các bạn khi làm bài thi sẽ chịu áp lực từ thời gian và điểm số. Áp lực này khiến thí sinh vội vàng hoặc căng thẳng nếu mắc lỗi hoặc không nghe được một từ, dẫn đến bỏ lỡ các nội dung tiếp theo.

Vì vậy, trong giai đoạn luyện nghe IELTS, bạn không nên coi việc luyện nghe là một nhiệm vụ phải hoàn thành mà hãy thư giãn tinh thần nhất có thể. Nếu bạn đã tạo được thói quen luyện nghe hàng ngày như đã hướng dẫn ở trên, việc này sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Ngoài ra, có một cách nhỏ để làm việc luyện nghe dễ dàng hơn là luyện nghe khi tâm trạng thoải mái, trong không gian yên tĩnh và tập trung. Những lúc này sẽ giúp bạn học hiệu quả hơn rất nhiều so với khi luyện nghe hàng giờ lúc tâm trạng không tốt. Trong quá trình luyện tập, bạn hãy thử tăng dần thời gian dành cho việc nghe. Bắt đầu bằng việc nghe một đoạn băng dài 5 phút với bất kỳ chủ đề nào, sau đó tăng thời lượng lên 7 phút rồi 10 phút. Điều này giúp bạn quen dần với việc tập trung trong một khoảng thời gian nhất định. Tương tự, khi luyện các bài nghe IELTS, bạn có thể bắt đầu với Part 1, sau đó là Part 1 và Part 2, cứ thế cho đến khi hoàn thành cả 4 phần trong một lần nghe.

Ngoài ra, bạn nên đặt giới hạn hợp lý cho bản thân. Ví dụ, bạn không nên luyện tập quá nhiều bài nghe mỗi ngày; thay vào đó, bạn nên chia thành các phần vừa phải. Học thông minh và đúng cách là quan trọng nhất.

7. Loại bỏ hết các yếu tố gây mất tập trung

Các yếu tố bên ngoài, ngay cả những yếu tố nhỏ nhất, có thể làm gián đoạn khả năng nghe của bạn. Trong phòng thi, bạn không cần lo lắng về vấn đề này vì không gian cực kỳ yên tĩnh đảm bảo không có tiếng ồn nào. Tuy nhiên, khi luyện nghe ở nhà, bạn khó tránh khỏi tiếng ồn như chuông điện thoại, xe cộ,... Đặc biệt, tiếng thông báo từ điện thoại và các yếu tố gây nhiễu khác ảnh hưởng lớn trong thời đại công nghệ và mạng xã hội hiện nay. Do đó, bạn cần tìm cho mình một không gian thật yên tĩnh trong thời gian luyện nghe. Để quá trình nghe trở nên hiệu quả hơn, hãy cố gắng loại bỏ những thứ khiến bạn mất tập trung!

8. Luyện tập

Và tất nhiên, việc luyện tập thường xuyên nghe tiếng Anh không có khả năng cải thiện khả năng tập trung. Luyện tập giúp bạn làm quen với môi trường nghe liên tục, tạo phản xạ và ngày càng tăng khả năng tập trung khi nghe bất kỳ nội dung tiếng Anh nào.

• Đặt mục tiêu: Đặt mục tiêu cụ thể về thời gian luyện tập mỗi ngày hoặc mỗi tuần. Ví dụ, bạn có thể đặt mục tiêu nghe tiếng Anh 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
• Luyện tập với nguồn nghe đa dạng: Nghe tiếng Anh với các chủ đề, độ khó và giọng điệu khác nhau - nghe tin tức, podcast, bài hát và phim ảnh bằng tiếng Anh.
• Theo dõi tiến độ: Ghi lại những gì bạn đã làm để đánh giá mức độ cải thiện. Ghi lại số lượng bài nghe đã hoàn thành và mức độ hiểu bài của bạn. Bạn có thể tạo biểu đồ theo dõi khả năng nghe về thời gian nghe, số lượng câu đúng/sai, dạng đề thường xuyên sai... để phân tích và tìm cách cải thiện khả năng nghe của mình.

9. Cải thiện điểm yếu

Ngoài ra, mọi người đều hiểu rằng chúng ta nên phát triển những điểm mạnh của mình. Tuy nhiên, hãy chú ý đến những điểm yếu của bạn cũng như những điểm mạnh của bạn mỗi ngày sẽ giúp bạn tăng band nhanh hơn.

Khi bạn hoàn thành bài Nghe, hãy ghi lại những từ bạn nghe sai hoặc nghe nhầm. Bạn sẽ phát hiện ra rằng các từ mà bạn sử dụng có thể nghe sai, nhầm hoặc thậm chí không nghe được. Bạn có thể phát triển các lựa chọn tốt hơn bằng cách nhận thức được những thiếu sót.

10. Đảm bảo sức khoẻ

Mặc dù có vẻ không liên quan, nhưng sức khỏe tốt ảnh hưởng đến năng lượng và sự tập trung của bạn.

• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục cải thiện lưu thông máu và cải thiện khả năng tập trung.
• Ngủ đủ giấc: Khả năng tập trung và cải thiện trí nhớ là cần thiết.
• Ăn uống đầy đủ: Chế độ ăn uống lành mạnh giúp não hoạt động tốt hơn.
• Hạn chế căng thẳng: Tìm các phương pháp để thư giãn và giải tỏa căng thẳng, chẳng hạn như thiền, yoga hoặc dành thời gian cho những gì bạn thích.

Tập luyện cũng là một cách cải thiện việc mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening

11. Hãy tự tin vào bản thân

Hãy nhớ rằng việc bi quan không hữu ích và bạn có thể có thêm cơ hội ngoài đây. Đừng lo lắng về việc bạn sẽ thành công hay thất bại; thay vào đó, hãy làm tốt nhất có thể. Thất bại chỉ là một phần trăm nếu bạn đã chuẩn bị tốt và tự tin vào bản thân.

Trong thời gian luyện nghe, nếu bạn cảm thấy xứng đáng với bạn thân của mình, hãy tự thưởng cho bản thân. Mỗi ngày, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn và việc không tập trung vào việc nghe IELTS sẽ giảm đi.

Lời kết

Như vậy, STUDY4 đã giải thích chi tiết các nguyên nhân khiến bạn mất tập trung khi nghe IELTS và cách cải thiện việc mất tập trung khi nghe bài IELTS Listening. Hãy luyện tập khôn ngoan và chăm chỉ để đạt được kết quả IELTS tốt. Ngoài ra, để tìm thêm những lời khuyên tuyệt vời về IELTS Listening, hãy theo dõi STUDY4 nhé!