Đại từ trong tiếng Trung đóng vai trò thiết yếu trong ngữ pháp, hỗ trợ người học diễn đạt một cách rõ ràng và giảm thiểu sự lặp lại từ ngữ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về đại từ, từ định nghĩa, phân loại đến cách sử dụng trong các tình huống giao tiếp hàng ngày.
I. Đại từ trong tiếng Trung là gì?
Đại từ trong tiếng Trung (代词 - dàicí) là những từ dùng để thay thế cho danh từ, tính từ, hoặc các cụm từ khác trong câu nhằm tránh lặp lại hoặc để làm rõ ý nghĩa. Chúng thường được dùng để biểu thị người, đồ vật, địa điểm, thời gian hoặc các khái niệm khác một cách ngắn gọn và rõ ràng. Đại từ có vai trò quan trọng trong việc tạo nên các câu văn rõ ràng và mạch lạc, đồng thời giúp người nói và người nghe dễ dàng theo dõi thông tin trong giao tiếp.
Cách dùng đại từ trong tiếng Trung
II. Phân loại đại từ tiếng Trung
Đại từ trong tiếng Trung được chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại có chức năng và cách sử dụng riêng:
1. Đại từ nhân xưng
Đại từ nhân xưng (人称代词 - rénchēng dàicí) trong tiếng Trung là các từ dùng để chỉ người hoặc vật liên quan đến hành động, sự việc trong câu. Chúng thay thế cho tên riêng hoặc danh từ chỉ người, vật cụ thể nhằm giảm sự lặp lại và giúp câu văn trở nên rõ ràng hơn.
Các ngôi của đại từ nhân xưng chia cụ thể trong bảng dưới đây:
|
Các loại đại từ nhân xưng |
Ví dụ minh họa |
|
Ngôi thứ nhất (第一人称 - dì yī rénchēng):
|
我们去海边度假吧。(Wǒmen qù hǎibiān dùjià ba.) - Chúng ta hãy đi nghỉ dưỡng ở biển nhé. |
|
Ngôi thứ hai (第二人称 - dì èr rénchēng):
|
|
|
Ngôi thứ ba (第三人称 - dì sān rénchēng):
|
|
Đại từ nhân xưng giúp người nói thể hiện rõ ràng mối quan hệ giữa các chủ thể trong câu, từ đó khiến cho giao tiếp trở nên tự nhiên và dễ hiểu hơn.
2. Đại từ chỉ định
Đại từ chỉ định (指示代词 - zhǐshì dàicí) trong tiếng Trung là các từ dùng để chỉ định hoặc nhấn mạnh những đối tượng, sự vật, địa điểm, hoặc thời gian cụ thể. Chúng giúp làm rõ những gì đang được đề cập trong một ngữ cảnh nhất định.
Được chia làm hai nhóm chính đó là đại từ chỉ định chỉ khoảng cách và đại từ chỉ định chỉ thời gian.
|
Các loại đại từ nhân xưng |
Ví dụ minh họa |
|
Đại từ chỉ định về khoảng cách:
|
那是他的家 (Nà shì tā de jiā) - Đó là nhà của anh ấy. |
|
Đại từ chỉ định về thời gian:
|
|
Đại từ chỉ định là một công cụ quan trọng trong giao tiếp tiếng Trung, giúp người nói diễn đạt rõ ràng ý định của mình và cho phép người nghe dễ dàng nắm bắt nội dung đang được thảo luận.
3. Đại từ nghi vấn
Đại từ nghi vấn (疑问代词 - yíwèn dàicí) trong tiếng Trung được dùng để đặt câu hỏi về các yếu tố khác nhau trong câu như người, vật, nơi chốn, thời gian, lý do, hoặc cách thức. Chúng giúp người nói yêu cầu thông tin cụ thể từ người nghe.
|
Các loại đại từ nhân xưng |
Ví dụ minh họa |
|
Đại từ nghi vấn về người:
|
|
|
Đại từ nghi vấn về vật:
|
|
|
Đại từ nghi vấn về nơi chốn:
|
|
|
Đại từ nghi vấn về thời gian:
|
|
|
Đại từ nghi vấn về lý do:
|
|
|
Đại từ nghi vấn về cách thức:
|
|
Đại từ nghi vấn cho phép người nói hình thành những câu hỏi rõ ràng và chi tiết, qua đó thu thập thông tin cần thiết trong giao tiếp hàng ngày.
III. Cách dùng đại từ trong tiếng Trung
Việc sử dụng đại từ trong tiếng Trung đòi hỏi sự hiểu biết về ngữ cảnh và cấu trúc câu:
1. Đại từ nhân xưng
|
Cách dùng đại từ nhân xưng |
Ví dụ minh họa |
|
Chủ ngữ: Đại từ nhân xưng thường được dùng làm chủ ngữ trong câu. |
我非常喜欢看电影(Wǒ fēicháng xǐhuan kàn diànyǐng) - Tôi rất thích xem phim |
|
Tân ngữ: Đại từ nhân xưng cũng có thể đóng vai trò là tân ngữ trong câu. |
他打电话给我 (Tā dǎ diànhuà gěi wǒ) - Anh ấy gọi điện cho tôi. |
|
Sở hữu: Khi kết hợp với từ "的" (de), đại từ nhân xưng có thể chỉ sự sở hữu. |
这是我的笔记本。 (Zhè shì wǒ de bǐjìběn) - Đây là sổ ghi chép của tôi |
|
Đại từ nhân xưng có thể đứng gần liền kề nhau |
田芳常在工作中考验他自己的耐力。/Tiánfāng cháng zài gōngzuò zhōng kǎoyàn tā zìjǐ de nàilì/: Điền Phương thường tự khảo nghiệm sức chịu đựng của mình trong công việc. |
Lưu ý
- Trong văn nói, người ta thường lược bỏ "的" khi đại từ sở hữu đứng các danh từ chỉ người thân hoặc bạn bè gần gũi. Ví dụ: 我弟弟 (Wǒ dìdi) - Em trai tôi (thay vì 我的弟弟).
2. Đại từ chỉ thị
|
Cách dùng đại từ chỉ thị |
Ví dụ minh họa |
|
Được dùng làm chủ ngữ và tân ngữ trong câu |
|
|
Đại từ chỉ thị làm định ngữ |
|
|
Đại từ chỉ thị làm trạng ngữ và bổ ngữ |
那天他没来 (Nà tiān tā méi lái) - Hôm đó anh ấy không đến. |
Lưu ý
- Đại từ chỉ định có thể kết hợp với lượng từ và danh từ để tạo thành các cụm từ chỉ định cụ thể hơn.
- Ví dụ: 那些人 (Nà xiē rén) - Những người kia.
3. Đại từ nghi vấn
|
Cách dùng đại từ nghi vấn |
Ví dụ minh họa |
|
Làm chủ ngữ và vị ngữ: Đại từ nghi vấn thường đứng đầu câu hoặc theo sau một động từ để tạo thành câu hỏi. |
你要什么？(Nǐ yào shénme?) - Bạn cần cái gì? |
|
Làm vị ngữ |
这件衣服多少钱？/Zhè jiàn yīfu duōshǎo qián/: Bộ đồ này bao nhiêu tiền? |
|
Làm định ngữ |
|
|
Làm bổ ngữ: Cung cấp thông tin về đối tượng của hành động trong câu. |
|
|
Làm trạng ngữ: Cung cấp thông tin về cách thức, thời gian, địa điểm hoặc lý do của hành động. |
|
|
Xác định thông tin: Chúng được dùng để yêu cầu thông tin cụ thể về một đối tượng, thời điểm, địa điểm, lý do, hoặc phương pháp. |
他是怎么来的？(Tā shì zěnme lái de?) - Anh ấy đến bằng cách nào? |
Lưu ý
- Đại từ nghi vấn có thể kết hợp với các từ khác để hình thành câu hỏi có cấu trúc phức tạp hơn..
- Ví dụ: 你在找什么东西？(Nǐ zài zhǎo shénme dōngxi?) - Bạn đang tìm cái gì?
Phân loại đại từ trong tiếng Trung
IV. Bài tập sử dụng đại từ tiếng Trung
1. Bài tập 1
Chọn đại từ nghi vấn thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
1. 你要喝 ___________？(nǐ yào hē ___________?)
- A) 谁
- B) 什么
- C) 哪个
2. 他想知道 ___________ 时间去旅行。(tā xiǎng zhīdào ___________ shíjiān qù lǚxíng)
- A) 哪里
- B) 什么时候
- C) 怎么
3. 这个问题你 ___________ 也知道吗？(zhège wèntí nǐ ___________ yě zhīdào ma?)
- A) 什么
- B) 哪个
- C) 谁
4. ___________ 书是你的？(___________ shū shì nǐ de?)
- A) 为什么
- B) 哪个
- C) 怎么
5. 他不告诉我们 ___________ 他 đã đi đâu.(tā bù gàosù wǒmen ___________ tā yǐjīng qùle nǎlǐ)
- A) 什么
- B) 哪里
- C) 什么时候
6. 你能告诉我 ___________ 做 món này không?(nǐ néng gàosù wǒ ___________ zuò món zhège ma?)
- A) 为什么
- B) 怎么
- C) 哪个
Đáp án chi tiết
1. B) 什么
- Giải thích: "什么" (cái gì) được dùng để hỏi về loại đồ uống cụ thể mà người hỏi muốn biết.
- Câu hoàn chỉnh: 你要喝什么？(Nǐ yào hē shénme?) - Bạn muốn uống cái gì?
2. B) 什么时候
- Giải thích: "什么时候" (khi nào) được dùng để hỏi về thời điểm cụ thể của hành động du lịch.
- Câu hoàn chỉnh: 他想知道什么时候去旅行。(Tā xiǎng zhīdào shénme shíjiān qù lǚxíng) - Anh ấy muốn biết khi nào đi du lịch.
3. A) 什么
- Giải thích: "什么" (cái gì) được dùng để hỏi về loại câu hỏi hoặc vấn đề cụ thể mà người hỏi đang nói đến.
- Câu hoàn chỉnh: 这个问题你什么也知道吗？(Zhège wèntí nǐ shénme yě zhīdào ma?) - Bạn biết gì về vấn đề này?
4. B) 哪个
- Giải thích: "哪个" (cái nào) được dùng để hỏi về sự lựa chọn cụ thể giữa nhiều cuốn sách.
- Câu hoàn chỉnh: 哪个书是你的？(Nǎge shū shì nǐ de?) - Cuốn sách nào là của bạn?
5. B) 哪里
- Giải thích: "哪里" (ở đâu) được dùng để hỏi về địa điểm cụ thể mà người đó đã đi.
- Câu hoàn chỉnh: 他不告诉我们哪里他已经去了。(Tā bù gàosù wǒmen nǎlǐ tā yǐjīng qùle) - Anh ấy không cho chúng tôi biết anh ấy đã đi đâu.
6. B) 怎么
- Giải thích: "怎么" (như thế nào) được dùng để hỏi về cách thức thực hiện một món ăn cụ thể.
- Câu hoàn chỉnh: 你能告诉我怎么做这个吗？(Nǐ néng gàosù wǒ zěnme zuò zhège ma?) - Bạn có thể cho tôi biết cách làm món này không?
2. Bài tập 2
Dịch các câu sau sang tiếng Trung:
1. Bạn có biết ai đã làm việc này không?
2. Anh ấy đang tìm cái gì trong phòng?
3. Chúng ta sẽ đi du lịch ở đâu vào kỳ nghỉ hè?
4. Cô ấy đã đi đâu vào cuối tuần?
5. Tại sao bạn không trả lời cuộc gọi của tôi?
6. Tôi không biết cái nào là của bạn.
Đáp án chi tiết
1. Bạn có biết ai đã làm việc này không? Dịch: 你知道是谁做了这个吗？(Nǐ zhīdào shì shéi zuòle zhège ma?)
2. Anh ấy đang tìm cái gì trong phòng? Dịch: 他在房间里找什么？(Tā zài fángjiān lǐ zhǎo shénme?)
3. Chúng ta sẽ đi du lịch ở đâu vào kỳ nghỉ hè? Dịch: 我们暑假去哪里旅行？(Wǒmen shǔjià qù nǎlǐ lǚxíng?)
4. Cô ấy đã đi đâu vào cuối tuần? Dịch: 她周末去了哪里？(Tā zhōumò qùle nǎlǐ?)
5. Tại sao bạn không trả lời cuộc gọi của tôi? Dịch: 你为什么没有接我的电话？(Nǐ wèishéme méiyǒu jiē wǒ de diànhuà?)
6. Tôi không biết cái nào là của bạn. Dịch: 我不知道哪个是你的。(Wǒ bù zhīdào nǎge shì nǐ de.)
3. Bài tập 3
Sắp xếp các từ tiếng Trung sau thành câu hoàn chỉnh:
1. 书 / 哪 / 本 / 是 / 你的 / ？
2. 谁 / 做了 / 这个 / 事情 / ？
3. 为什么 / 你 / 没有 / 接 / 我的 / 电话 / ？
4. 什么时候 / 你 / 知道 /下课/ 吗/ ？
5. 你 / 找 / 什么 / 在 / 房间里 / ？
6. 我的 / 是 / 什么 / 行动 / ？
Đáp án
1. 哪本书是你的？(Nǎ běn shū shì nǐ de?) - Cuốn sách nào là của bạn?
2. 谁做了这个事情？(Shéi zuò le zhège shìqíng?) - Ai đã làm việc này?
3. 为什么你没有接我的电话？(Wèishéme nǐ méiyǒu jiē wǒ de diànhuà?) - Tại sao bạn không trả lời cuộc gọi của tôi?
4. 你知道什么时候下课吗？(Nǐ zhīdào shénme shíhòu xiàkè ma? - Bạn biết bao giờ tan học không?
5. 你在房间里找什么？(Nǐ zài fángjiān lǐ zhǎo shénme?) - Bạn đang tìm cái gì trong phòng?
6. 我的行动是什么？(Wǒ de xíngdòng shì shénme?) - Hành động của tôi là gì?
Lời kết
Đại từ trong tiếng Trung không chỉ đơn thuần là các từ dùng để thay thế, mà chúng còn mang lại sự linh hoạt và tinh tế trong việc diễn đạt. Việc nắm vững cách phân loại và sử dụng đại từ sẽ giúp bạn giao tiếp một cách tự nhiên và hiệu quả hơn trong tiếng Trung. Hy vọng bài viết trên của STUDY4, bạn đã trang bị cho bản thân những kiến thức cần thiết để học tập và đạt kết quả tiếng Trung tốt.
Bình luận
Vui lòng đăng nhập để comment